Werken met het Bioassayspoor

Bioassays kunnen namelijk niet alleen bekende, maar ook onbekende stoffen helpen signaleren. Bioassays zijn gevoelige screeninginstrumenten waarmee bewezen is dat complexe mengsels van stoffen in watermonsters via hun effecten opgespoord kunnen worden. Hiermee wordt een grote stap gezet ten opzichte van de ca. 150 stoffen die momenteel individueel beoordeeld worden.

Het Bioassayspoor kan naast het Chemiespoor worden ingezet. De twee methoden vullen elkaar aan. Gemeten effecten in het Bioassayspoor kunnen erop wijzen dat belangrijke stoffen die de waterkwaliteit beïnvloeden, niet zijn gemeten in het Chemiespoor. Maar ook dat er stoffen zijn met elk individueel een lage concentratie die samen een hoog effect geven. Andersom kan een hoge meting alleen in het Chemiespoor wijzen op een gebrek van de meting van een bepaald toxisch mechanisme in het Bioassayspoor.

Er zijn twee sets bioassays waarmee kan worden gemonitord: een basisset bioassays en maatwerk bioassays. De basisset bestaat uit gevoelige, algemene bioassays die een breed scala aan stoffen in verschillende watertypen kunnen detecteren. Hiermee kan de globale toestand van het water in de gaten gehouden worden. Met maatwerk bioassays kunnen stoffen met ook andere, specifieke werkingsmechanismen gescreend worden. Bij elkaar vormen ze een kostenefficiënt systeem met een basisset voor een eerste screening (toestand en trendmonitoring) en naar behoefte meer specifieke informatie via maatwerk bioassays (onderzoeksmonitoring).

Een simpel voorbeeld van een bioassay is het blootstellen van watervlooien aan oppervlaktewater en kijken naar de mate van mortaliteit in de tijd.

Meer weten

Deze Deltafact beschrijft het principe, de toepassingen, de voordelen en de beperkingen van bioassay-metingen voor het meten van de waterkwaliteit. Deze informatie kan gezien worden als een introductie op het onderwerp bioassaygebruik voor waterkwaliteitsmonitoring.

Deze Deltafact beschrijft de onderdelen en de opbouw van het bioassay-spoor van de Sleutelfactor Toxiciteit 2.0. Het bioassay-spoor biedt hulpmiddelen voor het toepassen van bioassays voor het bepalen van de chemische waterkwaliteit.

Dit document beschrijft de analyse van beschikbare informatie om tot een toepassingsgerichte set bioassays te komen voor beoordeling van de waterkwaliteit in Nederland.