Voor maatwerk bioassays, en voor gebruikers die hun bioassaydata op een andere manier willen interpreteren, kan één (of een combinatie) van de methoden gepresenteerd in het achtergronddocument gebruikt worden. Voor deze analyses is het wenselijk om de begeleiding en het advies van een expert in te winnen. Dit om misinterpretatie van bioassay resultaten te voorkomen. Voor de basisset hebben we de Interpretatiemodule nog verder uitgewerkt, zodat deze door alle waterbeheerders gebruikt kunnen worden voor de bepaling van de chemische waterkwaliteit.
Interpretatie basisset bioassays aan de hand van interactieve tool
Voor de basis-bioassays plus de extra/aanvullende bioassays is een interactieve tool ontwikkeld, waarmee aan de hand van de gemeten bioassay responses een bepaling van de chemische waterkwaliteit wordt gemaakt. Hiervoor zijn bioassay responses gekoppeld aan het vijf-klassensysteem van de chemische waterkwaliteit, zoals ontwikkeld binnen de Sleutelfactor Toxiciteit. Deze tool vind je hieronder als iframe.
Voor iedere bioassay zijn grenswaarden (Effect Signaalwaarden, ESW) vastgesteld die indicatief zijn voor de verschillende klassen. Dit is voor drinkwater gebaseerd op humaantoxicologie en voor oppervlaktewater gebaseerd op chemische druk met de daarbij horende kans op risicovolle stoffen. Voor enkele bioassays zal de ESW na meer ervaring nader geëvalueerd moeten worden. Deze ESW zijn in de eerste versie van de Sleutelfactor Toxiciteit namelijk berekend op basis van een monsternametechniek. Deze wordt in de tweede versie niet meer aanbevolen om standaard in te zetten.
Een beschrijving van hoe deze grenswaarden tot stand zijn gekomen en de voorbehouden hierbij, kun je vinden in het Achtergronddocument Kalibratie van de risicogrenzen voor interpretatie van bioassays.
De gebruiker kan kiezen om handmatig aan de slag te gaan door voor iedere locatie afzonderlijk de resultaten van de gemeten basisset bioassays in te voeren. Daarnaast kan de gebruiker kiezen om een Excel-template te gebruiken om meerdere locaties of meerdere meetmomenten tegelijkertijd in te voeren.
De tool laat vervolgens direct een visuele weergave zien van de huidige chemische waterkwaliteit. Voor afvalwater is de interpretatie in kleuren minder nuttig omdat deze vaak op 'rood' zal uitkomen. Hiervoor kan per bioassay een risico-coëfficiënt gebruikt worden om aan te geven hoe ver de waarde verwijderd is van de grenswaarde voor oppervlaktewater. Dit wordt uitgerekend als: waarde/ESW. De interpretatie-tool geeft deze waarden ook, via een download van resultaten in het spreadsheet-tabblad.
Om de resultaten betekenisvol te kunnen interpreteren, raden we aan de resultaten te presenteren met kleuren per bioassay. Als dit niet praktisch is, kan de geïntegreerde waarde voor het monster worden gebruikt. Dit is het gemiddelde van cijfer 1-5 voor de kleuren blauw-rood per bioassay, naar boven afgerond. Als voorbeeld, een gemiddelde waarde van 4,1 wordt 'rood'.